Bệnh Cao Huyết Áp Nguyên Nhân, Dấu Hiệu, Triệu Chứng Và Cấp Cứu Cao Huyết Áp Tại Nhà
Bệnh cao huyết áp (còn gọi là tăng huyết áp), dân gian (thường gọi là bệnh tăng xông). Bệnh cao huyết áp là bệnh nguy hiểm thường gặp, có thể xảy ra ở bất kỳ ai và ở mọi độ tuổi, chiếm tỷ lệ từ 8-12% dân số (Mỹ 20-25%).
Bệnh cao huyết áp và tim mạch là bệnh có tỷ lệ tử vong cao nhất thế giới, mỗi ngày có khoảng hơn 20.000 người chết, tương đương một năm khoảng 7,3 triệu người tử vong.
Cao huyết áp thường không có triệu chứng nên nhiều người không để ý, chỉ khi tình cờ đi khám sức khỏe hoặc khi bị tai biến mới phát hiện ra mình bị cao huyết áp và khi đó hậu quả rất nặng nề.
Mục lục
CHỈ SỐ HUYẾT ÁP – HUYẾT ÁP CAO LÀ BAO NHIÊU? ĐƠN VỊ TÍNH CHỈ SỐ HUYẾT ÁP
Dưới đây là chỉ số huyết áp cho chung ta biết thế nào là cao thế nào là thấp. Đơn vị tính chỉ số cao huyết áp là mmHg.
- Huyết áp bình thường có chỉ số: < 120/80.
- Tiền cao huyết áp có chỉ số: 120/80 – 139/89
- Cao huyết áp giai đoạn 1: 140/90 – 159/99.
- Cao huyết áp giai đoạn 2: ≥160/100 – 170/109
- Cao huyết áp giai đoạn 3: ≥ 180/110.
- Huyết áp còn phụ thuộc vào chiều cao, cân nặng, tuổi tác, giới tính của mỗi người.
Dưới đây là bảng tính huyết áp theo tuổi:
Ban đêm khi ngủ huyết áp sẽ thấp hơn huyết áp ban ngày. Tuổi càng cao huyết áp càng tăng
NGUYÊN NHÂN HUYẾT ÁP CAO
Ban đêm khi ngủ huyết áp sẽ thấp hơn huyết áp ban ngày. Tuổi càng cao huyết áp càng tăng
Chỉ 5-10% tìm được nguyên nhân: Bệnh tiểu đường, suy thận mãn, hệp động mạch thận…
90-95% không rõ nguyên nhân, nhưng nhìn chung có những dấu hiệu sau:
- Làm việc căng thẳng quá sức, gặp nhiều stress.
- Thừa cân béo phì, mỡ máu lên cao.
- Hút thuốc lá, uống rượu bia nhiều.
- Người bị bệnh tiểu đường.
- Người ít vận động, ngồi suốt ngày.
- Thiếu hụt vitamin D.
- Thiếu hấp thu Magie, Canxi, Kali.
- Người có thói quen ăn mặn.
- Yếu tố di truyền.
- Suy thận mãn tính.
- Hẹp động mạch thận.
- U tủy thượng thận.
- Uống thuốc tránh thai.
DẤU HIỆU VÀ TRIỆU CHỨNG CỦA BỆNH CAO HUYẾT ÁP
Dễ bị kích thích, hay bị đau đau đầu, thường đau về buổi sáng và sau khi làm việc căng thẳng, đau từng cơn, cơn ngắn vài giờ hoặc có thể cả ngày. Có lúc đau vùng tim. Người mệt mỏi mặt đỏ hoặc tái.
Chóng mặt, ù tai, buồn nôn, thị lực suy giảm, mất ngủ, tâm trạng hồi hộp, hay lo sợ, trí nhớ giảm sút.
HẬU QUẢ CỦA TĂNG HUYẾT ÁP
Biến chứng tim mạch
Xơ vữa động mạch.
Thiếu máu cơ tim.
Nhồi máu cơ tim (Đau dữ dội ở trước ngực, khó thở, toát mồ hôi. Đau lan lên cổ, lan ra hai cánh tay trái và lan ra sau lưng).
Biến chứng về não
Tai biến mạch máu não.
Xuất huyết não: Bị vỡ mạch máu, gây tê liệt nữa người, hoặc toàn thân, dẫn đến tử vong.
Nhũn não.
Thiếu máu não.
Các biến chứng về thận
Suy thận, phải chạy thận nhân tạo.
Biến chứng mạch ngoại vi
Cao huyết áp làm động mạch chủ phình to, có thể bóc tách và vỡ thành động mạch chủ dẫn đến chết người.
Làm hẹp động mạch đùi, động mạch chân, động mạch chậu.
Biến chứng về mắt
Cao huyết áp gây bệnh ở võng mạc làm mờ mắt và mù lòa.
Các biến chứng cao huyết áp làm bệnh tăng dần lên: 62% bị đột quỵ, 49% đau thắt ngực làm giảm tuổi thọ từ 10 – 20 năm.
HUYẾT ÁP CAO NÊN LÀM GÌ? BỆNH HUYẾT ÁP CAO NÊN ĂN GÌ?
Thay đổi lối sống tích cực để tránh stress, giảm cân ở người béo phì. Theo tính toán khi giảm được 10kg cân nặng, huyết áp sẽ giảm từ 5 – 10 mmHg.
Tăng cường vận đông thể dục thể thao phù hợp với tuổi tác và cơ địa của mỗi người, tối thiểu từ 30 – 60 phút/ngày. Đi bộ nhanh là một môn thể thao rất tốt.
Dinh dưỡng hợp lý, cân bằng, giảm ăn muối, giảm chất béo, hạn chế thịt đỏ, da của da cầm, sữa phô mát, bánh ngọt, bánh nướng, các chất chiên giòn.
Tăng cường ăn các chất xơ và các loại rau xanh. Ăn chay rất tốt cho người bị cao huyết áp. Cao huyết áp có nên uống rượu tỏi câu trả lời là không. Hạn chế uống rượu bia và các loại nước có ga.
Không hút thuốc lá, hút thuốc lá có thể tăng huyết áp lên 10 mmHg kéo dài đến 1 giờ sau khi hút. Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời từ 15 – 30 phút mỗi ngày để tăng vitamin D.
Phòng ngừa lạnh và tránh gió. Cẩn thận và kiểm tra huyết áp khi dùng thuốc tránh thai. Không để viêm lợi, viêm niêm mạc nướu răng vì vi khuẩn dễ vào máu.
Không gắng sức làm việc, không nóng giận hay nổi nóng, sống vui vẻ, lạc quan. Nóng giận làm mạch máu co lại, có khi co lại 100% gây tử vong đột ngột. Sử dụng các loại thuốc hỗ trợ và điều trị bệnh cao huyết áp do bác sĩ hướng dẫn.
Thực hiện 3 cái nửa phút:
- Khi ngủ dậy nằm trên giường nửa phút.
- Khi ngồi dậy ngồi nửa phút.
- Khi bước chân xuống giường nửa phút mới đứng dậy.
Khi ngủ dậy không đứng dậy vội vàng vì huyết áp bị tụt thấp gây thiếu máu não, làm chóng mặt, choáng, ngã và tim sẽ ngừng đập hoặc tai biến mạch máu não.
NHỒI MÁU CƠ TIM: Không điều trị tại nhà.
Khi thấy đau thắt ngực trái, đau sang cách tay trái, đau lên cằm, buồn nôn, toát mồ hôi lạnh, hãy nghĩ ngay đến nhồi máu cơ tim và lập tức chuyển bệnh nhân đến bệnh viện gần nhất để cấp cứu, càng sớm càng tốt, không để lâu quá 2 giờ đồng hồ vì càng lâu cơ hội sống rất thấp.
TAI BIẾN MẠCH MÁU NÃO: Có thể sơ cứu tại nhà.
Khi thấy đột ngột tê cứng ở mặt, hoặc tay, hoặc nửa người, nhìn bị mờ, đau đầu dữ dội, bị nấc, buồn nôn, tức ngực, khó thở, tim đập nhanh bất thường, có thể kèm đại tiểu tiện không tự chủ, hãy nghĩ ngay đến tai biến mạch máu não.
(Bệnh này có thể sơ cứu bệnh nhân ngay tại nhà trước khi đưa đến bệnh viện, phải thật bình tĩnh, động tác thật nhẹ nhàng).
Để bệnh nhân tư thế lúc bệnh, động tác thật nhẹ nhàng, lấy ngay cây kim nhọn đã khử trùng đâm vào 10 đầu ngón tay và 2 dái tai, nặn máu cho chảy ra để giảm áp lực lên thành mạch máu (như quả bóng xì hơi).
Máu chảy ra được sẽ giúp chống vỡ các mạch máu tiếp theo, vỡ thêm các mạch máu sẽ khiến bệnh thêm trầm trọng.
Lấy khăn cho bệnh nhân chườm đầu để giảm đau đầu. Ủ ấm chân. Không chạm mạnh vào bệnh nhân, đặc biệt là đầu và cổ. Sau đó mới tiến hành đưa bệnh nhân đi bệnh viện.
CÁCH TRỊ VÀ CẤP CỨU CAO HUYẾT ÁP TẠI NHÀ
Dưới đây là 9 cách tự chữa cao huyết áp tại nhà các bạn cùng tham khảo:
- ấn huyệt “lao cung” ở giữa lòng bàn tay, chiếu từ khe giữa của ngón tay giữa và ngón tay đeo nhẫn.
- nắm chặt tay, cho ngón cái vào bên trong tay nắm thật chặt 1 phút (đến chạm 60 lần) rồi mở ra từ từ, nắm tay trái rồi sau đó chuyển qua tay phải. Luân phiên nhau, làm mỗi tay 10 lần/ 1 phút.
- Vuốt vành tai: vuốt nhanh từ vành tai trên xuống đến dái tai, càng nhanh càng tốt, khoảng 90 lần/ 1 phút, vuốt khoảng 5 – 10 lần cho đến khi tai đỏ lên.
- Vuốt dọc sống mũi từ 2 chân mày xuống đến điểm giữa của cằm khoảng 2 lần.
- Ấn day vào huyệt lõm phía sau dái tai khoảng 5 phút, tai trái là chủ yếu
- Ấn vào huyệt lõm của lỗ tai khoảng 5 phút (phía trước tai).
- Thổi hơi bằng mồm giống như thổi ngọn nến nhưng thổi từ từ và rất nhẹ để nến không tắt. Thổi 5 đến 10 lần.
- Nắm tay lại, ngón cái cho vào trong, ngón cái nắm đến đâu thì ấn vào huyệt đó (thường là phía dưới ngón đeo nhẫn và ngón út khoảng 0,5cm).
- Xoa nắn khi bênh nhân HA cao gây nhức đầu xây xẩm: Đặt bệnh nhân nằm ngửa, xoa nắn 2 gân gót chân và xoa đầy 2 bên xương ống chân trong 10 phút. Sau đó để bệnh nhân nằm sấp , dùng ngón tay cái chà, đẩy 2 bên gân cổ, gần chỗ mí tóc và dưới gáy (Tức là 2 huyệt Thiên trụ và Á môn).
Tiếp đến chà 2 bên sống lưng. Cuối cùng chà sát chính giữa mặt sau nếp gối (huyệt Ủy trung) và cơ bắp chân.
Nếu đầu còn nặng, dùng ngón tay cái ấn tại đỉnh đầu (huyệt Bách hội) ấn hai bên thái dương và huyệt “Hợp cốc”.
Mỗi ngày làm 1 lần, khi bệnh giảm dần thì 2 ngày làm 1 lần, mỗi lần từ 30-40 phút.
Lưu ý: Nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu não là hai loại biến chứng có nguy cơ tử vong rất cao hoặc để lại di chứng nặng nề. Vì vậy, khi thấy dấu hiệu của 2 căn bệnh trên phải cấp cứu ngay.
Xem Thêm Các Bệnh Liên Quan: Bệnh gan nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị Bệnh tiểu đường nguyên nhân, dấu hiệu, biến chứng và các bài thuốc điều trị tại nhà Bệnh dạ dày nguyên nhân, triệu chứng và các bài thuốc chữa trị
